Bepaal het bier dat je voor ogen hebt
Eén zin
Beschrijf het bier in één zin, bijvoorbeeld : Ik wil een tripel brouwen zoals een Tripel Karmeliet
Verfijn
Verfijn je zin met extra kenmerken, bijvoorbeeld : ik wil een goede schuimkraag en licht zoet bier.
Vaste gegevens
Benaming van het brouwsel
Brouwzaalrendement
Bv.: 65 %
Hoe het brouwzaalrendement bepalen?
Aantal liter te brouwen
Bv.: 22 liter
De hoeveelheid brouwwater berekenen.
Gewenste bitterheid
Bv.: 40 IBU
Meer informatie over de bitterheid.
Mouten en andere ingrediënten
Basismout
Moet altijd minimum 70 % van de totale samenstelling zijn.
| Type mout | Aantal gr | Kleur |
| Pilsmout | 4.000 gr | 3 EBC |
Mout kiezen:
Andere mouten
Voor bv. koffiesmaak, karamelsmaak, betere schuimkraag, ...
| Type mout | Aantal gr | Kleur |
| Chocolade | 100 gr | 900 EBC |
De hoeveelheid berekenen
Andere ingrediënten
Bijvoorbeeld : ruwe granen, maïs, spelt, rogge, suiker, stroop, ...
| Type mout | Aantal gr | Kleur |
| Havervlokken | 200 gr | |
Meer info over andere ingrediënten:
Bereken het bierkleur
Bereken voor elk vergistbaar ingrediënt een kleurgetal.
A = (4,236 x M x K) / V
Waarin :
- A = Kleurgetal
- M = Gewicht ingrediënt in Kg
- K = Kleur ingrediënt in EBC
Bijvoorbeeld :
- Voor Pilsmout » A = (4,236 x 4 x 3) / 22 = 2,31
- Voor Chocolademout » A = (4,236 x 0,1 x 900) / 22 = 381,24
Bereken de totale kleur van het bier.
BK = 2,9353 x (SA)0,69
Waarin :
- BK = Bierkleur
- SA = Som van de kleurgetallen
Bijvoorbeeld :
BK = 2,9353 x (2,31 + 381,24)0,69 = 60,65
Brouwwater
Verdamping
Verdamping = Kooktijd x verdamping per uur (proefondervindelijk vaststellen)
Bijvoorbeeld: 90 minuten koken x 5,2 l/u = 7,8 l verdampt
Beslagdikte
Maischwater = Beslagdikte x storting
Bijvoorbeeld: Beslagdikte = 4 l/Kg - storting = 5 Kg
Dus staat dit voor 20 liter maischwater
Spoelwater
Spoelwater =
Doelvolume na koken - maischwater + 1,01 x kilogram mout + verdamping
In dit voorbeeld dus :
30 - 20 + 1,01 x 5 + 7,8 = 22,85 liter spoelwater
Temperatuur brouwwater bij eerste storting
Ts =
[ (M x 1,6 x (T1 - Tm)) / (V x 4,18) ] + T1 + 3
Waarin:
- Ts = Temperatuur beslagwater voor het storten van de mout, in °C.
- M = Hoeveelheid mout, in Kg.
- T1 = Temperatuur van de eerste maischstap, in °C.
- Tm = Temperatuur van de mout bij storting, in °C.
- V = Hoeveelheid beslagwater, in liter.
- Opm : De '3' is een correctiefactor voor de warmte die opgenomen wordt door de brouwketel en dient eventueel gecorrigeerd te worden volgens de eigen brouwinstallatie.
Maischschema opstellen
- 52 °C - Eiwitrust » betere vergisting en schuimkraag
- 63 °C - Versuikering » vergistbare suikers » droger
- 72 °C - Vervloeiing » onvergistbare suikers » volmondiger
- 78 °C - Stoppen enzymprocessen » betere filtering
Meer info over het opstellen van een maischschema:
| Maischstap | Temperatuur | Tijd |
| Eiwitrust | 52 °C | 10 minuten |
Hop
Bitterhop
| Bitterhop | % Hop | % Alfazuur | Aantal gram | Kooktijd | Eigenschap |
| Magnum | 85 % | 14 % | 21 gr | 60 min | Frisse bitterheid |
Gram hop =
Aantal % hop x (Liters wort x 4 x IBU) / (Alfazuur% x 10)
Aromahop
| Aromahop | % Hop | % Alfazuur | Aantal gram | Kooktijd | Eigenschap |
| Mosaic | 15 % | 12 % | 4,4 gr | 10 min | Tropisch fruit, citrus |
Meer info over het bepalen van de hop
Gist
Gekozen gist:
Gist- en lagerschema
| Omschrijving | Temperatuur | Opmerking |
| Hoofdgisting | 20 °C | Afbraak acetaldehyde/dyacetyl |
Meer info:
Voorbeeld van een gist- en lagerschema
- Hoofdgisting 2 weken op 20 °C.
- Gist aflaten
- Overpompen naar lagervat (met inbreng zuurstof).
- Nagisting 1 week op 15 °C.
- Temperatuur op 0°C gedurende 3 weken om te bezinken.